Get Adobe Flash player
potraktujemy jako jedną z dziedzin kształcenia, na tyle odmienną od pozostałych, iż nie objętą sprawdzaniem i ocenianiem osiągnięć. Nauczyciel bowiem kształci motywację, lecz nie „egzaminuje z motywacji”, a w każdym razie nie czyni tego wprost, lecz poprzez osiągnięcia praktyczne i poznawcze ucznia. Taksonomia celów motywacyjnych Celami kształcenia nazywamy zamierzone osiągnięcia uczniów, to jest oczekiwane wyniki uczenia się. Cele kształcenia dadzą się definiować i porządkować, a narzędziami ich porządkowania są taksonomie celów kształcenia. Taksonomia celów kształcenia to hierarchiczna klasyfikacja celów określonej dziedziny: motywacyjnej, praktycznej lub intelektualnej. Taksonomia celów kształcenia dziedziny motywacyjnej może być ujęta następująco (Niemierko, 1990, s. 223-226): Tabela 2. Taksonomia celów motywacyjnych Poziom Kategoria I. Działania A. Uczestnictwo w działaniu Czynności ucznia Świadome i uważne odbieranie określonego rodzaju bodźców oraz wykonywanie czynności odpowiadających przyjętej roli, jednak bez B. Podejmowanie wykazywania inicjatywy. Uczeń ani nie unika danego rodzaju działania, ani działania go nie podejmuje z własnej woli, natomiast chętnie dostosowuje się do sytuacji. Samorzutne rozpoczynanie danego rodzaju działania i wewnętrzne zaangażowanie w wykonywanie danego rodzaju czynności. Uczeń nie tylko dostosowuje się do sytuacji, w jakiej się znalazł, ale i organizuje ją w pewien sposób. Jest to jednak postępowanie jeszcze mało utrwalone. II. Postawy C. Nastawienie na działanie D. Konsekwentne wykonywanie danego rodzaju działania na skutek trwałej potrzeby wewnętrznej i dodatniego wartościowania jego wyników. Uczeń System działań jest zwolennikiem tego działania i zachęca do niego innych; poglądom jego brak jednak szerszego uogólnienia i pełnej spoistości. Regulowanie określonego typu działalności za pomocą harmonijnie uporządkowanego zbioru zasad postępowania, z którymi uczeń identyfikuje się do tego stopnia, że można je uważać za cechy jego osobowości. Uczeń nie zawodzi nawet w bardzo trudnych sytuacjach, a jego działania odznaczają się skutecznością oraz swoistością stylu. Hierarchiczność taksonomii celów kształcenia polega na zawieraniu się niższych kategorii celów w kategoriach wyższych. Niemożliwe jest na przykład (B) podejmowanie działania bez