W zależności od rozwiązywanych problemów nie zadowalamy
się zazwyczaj jednym rodzajem modeli, nawet wtedy, gdy chodzi
o wyobrażenie tych samych elementów mikroświata. Jeżeli zależy
nam na przykład na upoglądowieniu rozmieszczenia atomów w
cząsteczkach, to najbardziej będą nam przydatne modele czaszowe
według pomysłu Stuarta – Briegleba; w wypadku zaś, gdy chodzi nam
o bardziej wnikliwe spojrzenie na układy wiązań w cząsteczkach, to
najlepsze efekty daje się osiągnąć za pomocą modeli Dreidinga. .
Sytuacje, w których należy stosować określony rodzaj modeli :
1. Chcąc przedstawić nową wizję mikroświata, powinniśmy
posługiwać się przede wszystkim modelami wyobrażeniowymi
(substancjalnymi) 2. Operacje myślowe i ustalanie różnego rodzaju stosunków
ilościowych powinno przeprowadzać się na podstawie modeli
znakowych. Modele te posiadają większą wartość interpretacyjną i
łatwiej przy ich pomocy dokonywać przewidywań. Wszędzie tam,
zatem gdzie w grę wchodzi tłumaczenie, przewidywanie, stawianie
hipotez i ich teoretyczna weryfikacja, powinniśmy posługiwać się
przede wszystkim symbolami, wzorami i równaniami chemicznymi.
3. Stosowanie określonego rodzaju modeli znakowych uzależnione
jest od teorii, w której zasięgu aktualnie znajdujemy się w procesie
kształcenia. Podobnie jesteśmy uzależnieni od teorii w posługiwaniu
się określonym rodzajem modeli wyobrażeniowych
4. Liczba wyobrażanych obiektów lub stanów rzeczy winna być
bardziej bogata i bardziej ciągła od liczby zastosowanych równań.
Stąd tez każdej teorii powinno przysługiwać kilka różnych rodzajów
modeli wyobrażeniowych w zależności od tego, jaką cechę chcemy
w danej sytuacji zilustrować i uzmysłowić . Istotna jest tutaj
nadrzędność teorii w strukturach poznawczych i wyższość wyobraźni
w stosunku do czynności sformalizowanych.
Preparaty zwierząt