Get Adobe Flash player
Odrębnym zagadnieniem jest innowacja w zakresie treści merytorycznych, która wydaje się palącą koniecznością. Obecny w podręcznikach szkolnych model struktury materii w niektórych stwierdzeniach stracił na swojej aktualności ponad pół wieku temu przez co stał się niespójny. Zmiany powinny dotyczyć treści nauczania związanych z budową atomu, a co za tym idzie należy zmodernizować definicję wartościowości. Wiąże się to z wprowadzeniem innowacji w zakresie nowych rozwiązań dydaktyczno- metodycznych, modernizując metody wprowadzania tych pojęć. Innowacją w programie nauczania byłoby zastąpienie planetarnego modelu budowy atomu, modelem opartym na przesłankach chemii kwantowej. Wstępne badania i obserwacje wykazały że wprowadzanie takiego modelu na poziomie propedeutycznym na nastręcza uczniom większych trudności w jego zrozumieniu. Eksperyment wprowadzenia tego modelu zamiast modelu Rutherforda-Bohra przeprowadzono w VII klasach w wybranych szkołach podstawowych a następnie w wybranych gimnazjach. Na bazie tego modelu wprowadzono pojęcie wiązania, kładąc wyraźny nacisk (od samego początku edukacji chemicznej) na rozróżnienie struktur cząsteczkowych od struktur jonowych. Wprowadzone tego rodzaju innowacje i wypływające z tego wnioski zostały opublikowane, jednak nie wzbudziły one dużego zainteresowania zwłaszcza wśród większości wydawców podręczników szkolnych, przyczynę tego należy upatrywać w przyzwyczajeniach wielu nauczycieli. Inny obszar innowacji programowych w zakresie przekazywanych treści powinien dotyczyć wprowadzania pojęć kwasy, zasady i wodorotlenki. Innowacją byłoby usunięcie z programu przestarzałej a po wielu modyfikacjach nieprawdziwej definicji kwasów i zasad zwanej popularnie teorią Arrheniusa przez teorię Brønsteda (opublikowali ją równocześnie Brønsted i Lowry). Prowadzone badania i obserwacje wykazały że również i w tym przypadku uczniowie nie napotykają na trudności w jej zrozumieniu. Innowacja ta nie jest tak istotna na etapie nauki w gimnazjum, jednak jej skutki widoczne są w przypadku kształcenia na wyższych szczeblach edukacji. Nie wdając się w szczegóły teoria Brønsteda stwarza dużo większe możliwości umysłowego rozwiązywania problemów, interpretacji i rozmienia zachodzących procesów chemicznych, niż przestarzała teoria Arrheniusa. Podane powyżej przykłady innowacji treści merytorycznych dotyczą dwóch zagadnień jednak nie wyczerpuje to wszystkich koniecznych do wprowadzenia zmian w podstawie programowej nauczania. Jednak już ich wprowadzenie zmusi do rewizji pozostałych treści kształcenia chemicznego na tym poziomie edukacji. Wprowadzenie nowych bardziej aktualnych treści programowych w miejsce już nieaktualnych wiąże się z koniecznością zmian w sposobie wprowadzenia podstawowych pojęć chemicznych. W tym przypadku innowacja polegałaby na opracowaniu odpowiednich modeli ilustrujących strukturę mikroświata oraz modele reakcji zachodzących na poziomie mikroświata. Modele te powinny w pełni oddawać nasze wyobrażenie (naukowe) i naszą wiedzę o strukturze mikroświata. Zastosowanie technik komputerowych nie będzie wtedy tylko ożywianiem statycznych obrazów ale będzie stanowiło zupełnie nowy sposób przekazu. Chemia uważana jest za przedmiot trudny, gdyż na pewnych etapach kształcenia na poziomie gimnazjum wymaga znajomości podstaw matematyki z zakresu programu szkolnego. Jednak nie to stanowi główny problem w nauczaniu chemii. Trudność sprawia połączenie treści chemicznych z umiejętnościami matematycznymi. Obecne komputerowe programy edukacyjne w dużej mierze przekazują tylko informacje w ciekawy sposób wykorzystując do tego celu dużą liczbę odnośników zwanych “linkami”. Innowacja w procesie edukacji chemicznej dzięki istnieniu komputerów powinna dotyczyć wprowadzenia programów uczących. Dzięki takim programom uczeń mógłby na przykład pisać równania chemiczne, a jego pracę monitorowałby komputer wskazując na błędy, podpowiadając kolejny krok działania, sposób usuwania błędów. Proponowane innowacje nie są tylko wymysłem autora ale są one rezultatem wieloletnich badań oraz zdobytych doświadczeń w ciągu 25 lat nauczania chemii w szkole podstawowej a następnie w gimnazjum. 16