Get Adobe Flash player
doświadczenia prezentują na zjazdach dydaktyków bądź konferencjach z udziałem nauczycieli i chociaż większość uczestników jest oczarowana, niestety nie ma to wpływu na stosowanie innowacji w praktyce. Można powiedzieć, że powracamy do szarej rzeczywistości. Dzieje się tak być może dlatego, że uświadamiamy sobie, że wszystkie nowinki właściwie nie wychodzą poza tradycyjny schemat edukacji. Co prawda mogą one przyspieszać naukę, ale nie wykraczają poza przyjęty, systematyczny przekaz wiedzy, w którym nie następuje faktycznie aktywizacja odbiorcy, w tym przypadku ucznia. Proponowane uczniowi programy edukacyjne wychodzą głównie na przeciw realizacji hasła indywidualizacji czasu pracy, lecz cała wiedza zostaje uczniom przekazana, dzięki czemu nie muszą oni niczego szukać, dociekać. W edukacji realizuje się system spiralny, lub liniowy, obejmujący różne szczeble kształcenia. Możliwości wykorzystania komputerów są większe niż obecne stosowanie ich w procesie kształcenia. Stwarzają one między innymi możliwość realizacji gniazdowego systemu nauczania, który do tej pory był traktowany z bardzo dużą rezerwą. Przyczynę tego można upatrywać w nowych wyzwaniach równocześnie dla dydaktyków i informatyków. Jedni musieliby stworzyć zupełnie nowe ramy kształcenia a drudzy skonstruować odpowiednie programy dydaktyczne. Alternatywnym dla obecnego systemu kształcenia mógłby być - gniazdowy system nauczania, który faktycznie wymagałby od ucznia więcej samodzielnego myślenia niż jest to konieczne w obecnym systemie kształcenia. Natomiast nauczyciele musieliby się przestawić na nowe rozwiązania metodyczno-dydaktyczne, co wymagałoby od nich dodatkowego nakładu pracy. Punktem wyjścia do wprowadzenia tego sytemu jest stworzenie odpowiedniego programu nauczania. Program taki nie może bazować w sferze dydaktyczno-metodycznej na obecnym programie nauczania. Niektóre elementy z treści kształcenia można będzie całkowicie pominąć, zaś na pozostałe zwrócić większą uwagę. Po pierwsze należy z dużą precyzją wyznaczyć cele kierunkowe, które jednoznacznie określą drogę kształcenia w czasie trwania całego kursu konkretnego przedmiotu na danym poziomie, mając jednak na uwadze strategię obejmującą kształceniem wszystkie stopnie edukacji w której występują elementy chemii . Należy położyć nacisk na kształtowanie umiejętności, gdyż z założenia gniazdowego systemu przyswajanie wiadomości schodzi na “dalszy plan”. Uczeń po ukończeniu szkoły ma przede wszystkim potrafić samodzielnie wykonać określoną czynność, np.: potrafić rozwiązać odpowiednie zadanie rachunkowe. Kolejnym krokiem byłoby opracowanie celi etapowych. Umiejętności założone w celach kierunkowych należy tutaj uszczegółowić opracowując, jakby kroki pośrednie. Na podstawie celów etapowych należy wyznaczyć cele operacyjne. Założenia programu gniazdowego nawiązują ale tylko w pewnym sensie do założeń progresywistów. Rola nauczyciela powinna ograniczyć się głównie do roli doradcy, kontrolera wykonywanych zadań, co jest szczególnie istotne w kształceniu chemicznym, jako kształceniu opartym o eksperyment. Gniazda, od których pochodzi nazwa to tematy które uczeń ma opracować na lekcji lub samodzielnie w domu. Jednak w celu opracowania takiego tematu uczeń musi zapoznać się z pewnymi informacjami, niezbędnymi do rozwiązania danego zadania. Obecny system kształcenia jest mało efektywny, gdyż w pogoni za realizacją programu nie ma czasu na rozsądne utrwalanie zdobytych umiejętności. Jeszcze do dzisiaj niektórzy nauczyciele wymagają od uczniów uczenia się “symboli pierwiastków”. Zachęca do tego niejasny zapis w podstawie programowej z chemii dla III etapu edukacji “posługuje się symbolami (zna i stosuje do zapisywania wzorów) pierwiastków ...” - wymieniono dwadzieścia symboli. Czy tak wyuczone symbole uczeń będzie pamiętał, raczej szybko zapomni. Jednak, gdy będzie posługiwał się układem okresowym to z czasem zapamięta te symbole, których będzie odpowiednio często odszukiwał. W toku edukacji uczeń wykonując pewne operacje wykorzystuje nabyte wcześniej umiejętności, im częściej je wykorzystuje, tym bardziej trwale je zapamięta. Gniazdowy program nauczania sprzyja utrwalaniu tych treści, z których uczeń musi najczęściej korzystać. 96