Get Adobe Flash player
Pierwsze w Polsce czasopismo poruszające problemy metodyki nauczania fizyki i chemii obejmowało zarówno metody nauczania fizyki jak i chemii. W pierwszym numerze tego czasopisma, które ukazało się w roku 1927 był tylko jeden artykuł poświęcony problematyce nauczania chemii reszta poświęcony była problematyce nauczania fizyki. Czasopismo to ukazywało się z przerwami (między innymi z powodu okupacji) do lat pięćdziesiątych XX wieku, kiedy zostało podzielone na dwa czasopisma: Chemia w szkole i Fizyka w szkole. Dzięki tym czasopismom można mówić o innowacyjności sterowanej. Każdy kto chciał przekazać innowacje z zakresu treści merytorycznych oraz nowe sposoby przekazywanie wiedzy mógł napisać artykuł i przestać go do redakcji. Jednak o przyjęciu do druku decydowała redakcja kierując się polityką w zakresie kształcenia. Dlatego też wiele cennych propozycji nie zostało opublikowanych ponieważ uważano je za zbyt daleko odbiegające od aktualnego programu nauczania. Jednak pomimo tego w czasopismach tych można było znaleźć pewne alternatywne sposoby realizowanie treści programu. Proponowane innowacje dotyczyły głównie metodyki nauczania pewnych zagadnień. Nie dotyczyły one natomiast innowacyjności zakresie treści nauczania. Program nauczania chemii był opracowany przez odpowiednią komisję centralną w skład, której wchodzili profesorowie reprezentujący różne dziedziny chemii oraz osoby związane bezpośrednio z procesem edukacji. Do ustalonego programu wybrani autorzy pisali podręczniki szkolne. Do danego przedmiotu nauczyciel miał do dyspozycji tylko jeden zestaw podręczników. Do lat dziewięćdziesiątych nie były wydawane podręczniki alternatywne. Czy innowacje w zakresie struktury szkolnictwa wpłynęły na zmianę nauczania chemii? Zmiany strukturalne szkolnictwie zmieniają między innymi liczbę godzin przeznaczonych na nauczanie danego przedmiotu a to automatycznie wpływa na zmianę program nauczania. Zmiany w programach nauczania były często spowodowane zmianą przekazywanych treści kształcenia. Czasami poszerzano zakres przekazywanych treści a w innych przypadkach ograniczano. Każde poszerzanie miało swoje dobre uzasadnienie. Natomiast ograniczanie treści kształcenia nie zawsze było głęboko przemyślane. Czasami prowadziło to do paradoksalnych sytuacji. Na przykład pozostawienie w programie szkoły podstawowej białek bez wcześniejszego omówienia z uczniami amin i aminokwasów. W efekcie czego białka na lekcjach chemii były prawie identycznie omawiane jak na lekcjach biologii. Ograniczenie materiału nie zawsze wiązało się z interesem ucznia. Wprawdzie w okresie powstawania podręczników alternatywnych jedno z wydawnictw “kierując się dobrem ucznia” ograniczyło przekazywany materiał zmniejszając w ten sposób objętość podręcznika, a co za tym idzie jego objętość, dzięki czemu mogło obniżyć jego cenę. Innowacje w zakresie dydaktyczno metodycznym wiązały się w dużej mierze z wykorzystaniem odpowiednich pomocy dydaktycznych. W historii nauczania chemii możemy wyróżnić kilka okresów w których jednym z elementów innowacji było wykorzystanie odpowiedzi środków audiowizualnych. Pierwszy - to wykorzystywanie na lekcjach rysunków umieszczonych na odpowiednich planszach. Drugi - wiąże się z wykorzystaniem czasie lekcji epidiaskopów oraz projektorów przeźroczy w celu przekazania uczniom odpowiednich obrazów. W tym też okresie wykorzystywane są projektory filmowe. Projektory te oraz filmy były wypożyczane na daną lekcję, jedynak zdarzało się to stosunkowo rzadko. Trzeci - to wprowadzenie i wykorzystanie w czasie lekcji grafoskopów. Czwarty - to okres wykorzystania w czasie lekcji magnetowidów w celu odtworzenia uczniom programów edukacyjnych. Piąty - to czasy nam współczesne, w których w toku lekcje wykorzystuje się komputery, komputery połączone z projektorami multimedialnymi lub dodatkowo tablice interaktywne. 10