technologii cyfrowej: wszelkich komputerów. Za pomocą technologii uczeń może tworzyć
znacznie więcej różnych rzeczy niż za pomocą tradycyjnych narzędzi i przez to skuteczniej się
uczyć; uczeń – dziecko ma generalnie znacznie większe możliwości niż się powszechnie sądzi, a
technologia może mu pomóc je ujawnić. Wielka idea zakłada, że znajomość technologii cyfrowej
jest równie ważna, jak czytanie i pisanie, a najważniejszym celem jest używanie komputerów
teraz do uczenia się innych przedmiotów [Walat, 2007]. Papert w swojej koncepcji opiera się
na konceptualnym modelu wspierania procesów umysłowych przez komputer. Przedstawił
teoretyczne założenia nauczania wspieranego przez komputer. Komputer według Paperta staje
się narzędziem tworzącym środowisko uczenia się, umożliwiającym tworzenie mikroświatów, w
których może odbywać się proces uczenia. Niezbędny okazuje się być język porozumiewania się
w tym środowisku. W tym celu Papert stworzył język programowania Logo, zaproponowany w
nim język zwany „grafiką żółwia” pozwala na powstanie mikroświata, w którym dziecko staje się
nauczycielem komputera [Juszczyk, 2002].
Model allosteryczny
W ostatnich kilkudziesięciu latach mechanizmy uczenia się uległy zmianie Giordan &
De Vecchi [1987] przedstawili hipotezę zakładającą, iż uczenie się zależy od wcześniejszych
treści, zakodowanych pojęć, poprzez które uczeń interpretuje informację przedstawianą przez
nauczyciela czy media. Hipoteza ta została poddana weryfikacji w LDES Uniwersytetu w
Genewie na podstawie wyników badań stwierdzono, iż koncepcja to proces myślenia złożony
z wielofunkcyjnych i wielokontekstowych aktywności, do których można zaliczyć rozumienie
– pamiętanie, uruchamianie, opracowanie, meta poznanie. Pomiędzy nimi pojawiają się liczne
ścieżki zależności, jako sprzężenia zwrotne np. uczeń zapamiętuje informacje, którą wcześniej
zrozumie. Zaprezentowany przez Giordana [1987] model allosteryczy opisuje te złożone procesy
zachodzące w umyśle ucznia podczas tworzenia koncepcji. W założeniach modelu koncepcja jest
narzędziem analizy problemu, jednocześnie jak zauważa autor w trakcie powstawania koncepcji
zachodzi dekonstrukcja już posiadanej wiedzy. Giordan określa środowisko uczenia się (klasa,
muzeum, media), które musi realizować gotowość do nauczenia, musi pobudzać, zachęcać i
stawiać wyzwania uczniom. Wszystkie działania powinny prowadzić do wytworzenia naukowych
kompetencji tj. zbieranie danych, interpretacji procesu, tworzenia pojęć, pytań, eksperymentów,
sprawdzania teorii. Olbrzymie znaczenie mają symbole, modele i mapy pojęciowe w kształtowaniu
biologicznej wiedzy i tworzeniu konstrukcji tej wiedzy. Istotne jest, aby uczeń spotkał się z sytuacja,
w której będzie musiał odnieść nabytą wiedze i wiedzę o tym jak się uczyć. Rolą nauczyciela
jest stworzenie odpowiedniego środowiska poprzez pobudzenie uczniów do bycia kreatywnym,
poszukującym w zdobywaniu wiedzy. Jednocześnie nauczyciel musi nauczyć uczniów stawiania
pytań, wyciągania wniosków, prowadzenia dyskusji, formułowania argumentów, ale również
krytycznego myślenia. Możne to czynić na różne sposoby poprzez eksperymenty, obserwacje,
dyskusje oraz wykorzystywać informacje przekazywane za pośrednictwem mediów. Nauczanie
z użyciem narzędzi TI pozwala na stworzenie środowiska uwzględniające założenia modelu
aleatorycznego. Użycie komputera stwarza możliwości planowania, dyskusji myślenia oraz
współpracy z innymi. Elementy wiedzy dostępne dla uczniów w tym środowisku są źródłem
motywacji do zmiany konstrukstrukcji koncepcji wcześniej wypracowanych, prowadzi to ucznia
do gromadzenia nowych danych i poszerzaniu ich doświadczeń [Potyrała, 2007].
Dystansowanie się do idei, jest szczególnie istotne w trakcie uczenia się zagadnień z zakresu
inżynierii genetycznej i biotechnologii. Uczniowie, do których dociera ogrom informacji z
zakresu np. klonowania organizmów poprzez stworzenie np. map konceptualnych mogą odnieść
się do posiadanej wiedzy jednocześnie uruchomić nową wiedze następnie ponownie sformułować
problemy lub wsiąść pod uwagę dodatkowe rozwiązania.
Od Brunera do cybernetycznego modelu nauczania.
Najważniejszym zadaniem procesu nauczania jest kształcenie umiejętności zdobywania
85