Get Adobe Flash player
Behawioryści podkreślali rolę doświadczenia w przyswajaniu nowych informacji. Thorndike przedstawił model warunkowania instrumentalnego (sprawczego) zgodnie, z którym uczenie się zależy od warunków środowiskowych, w jakich występuje jednostka, a jej postępy związane są z systemem nagrody- kary. Na tej podstawie sformułował prawa uczenia się opierające się na powtarzaniu i wzmacnianiu. Skinner tworząc nauczanie programowane, wykorzystał maszyny dydaktyczne i tak zwane sterowanie wzmacniaczami. Materiał nauczania wprowadzał w postaci mikroinformacji, które prezentowane były w postaci zadań uczeń odpowiadał poprzez wybór odpowiedzi lub uzupełnienie luki w tekście. Wzmacnianie następowało poprzez porównanie odpowiedzi z prawidłową na monitorze komputera, utrwalanie wiedzy dobrane było do możliwości intelektualnych ucznia. W oparciu o przedstawioną zasadę został opracowany przez Kupisiewicza model nauczania blokowego zakłada on dochodzenie prze uczniów w różnym czasie i różnymi drogami, do tzw bloków problemowych słabsi uczniowie mogą korzystać z ramek korektywnych. Kupisiewicz proponuje zastosowanie we współczesnym sposobie kształcenia wielowymiarowych modeli dydaktycznych min. proponuje model multimedialny w którym uczniowie wykorzystują nowoczesne środki dydaktyczne ( Kupisiewicz 1997). Elementy teorii nauczania programowanego mogą posłużyć w procesie kształcenia umiejętności kluczowych np. do sprawdzania stopnia zapamiętania przez uczniów wiadomości. Późniejsze badania nad procesem poznawczym wskazują na zależność między reakcją, a jej następstwami. Kognitywne teorie uczenia się W opozycji do behawiorystów, powstaje „ psychologia poznawcza, która nie odrzuca ich dorobku, lecz podkreśla rolę rozumienia, myślenia i decydowania [Anderson, 1985; Eysenck, 1993; Sternberg, 1996]. W psychologii kognitywnej zastanawiano się, co dzieje się w umyśle ucznia oraz próbowano opisać sposoby komunikacji miedzy uczącym się, a otoczeniem. Zakładano, iż człowiek może wykonywać działania twórcze dzięki kompetencjom swego umysłu [Duch, 2007]. Kognitywizm stawia ucznia w roli podmiotu, który aktywnie przyswaja wiedzę, nauczyciel ułatwia uczenie się. Uczeń bierny słuchacz (behawioryści) staje się poszukiwaczem i twórcą wiedzy, stawia cele, uzyskuje dane tworzy informacje rozwija struktury poznawcze. Uczeń według kognitywinistów może samodzielnie inicjować i realizować aktywność poznawczą [Bruner, 1986], a także decydować o jej wynikach [Miller, Pribram & Galanter, 1980]. Formy aktywności poznawczej jednostki, które umożliwiają uczenie się są w obrębie zainteresowań kognitywinistów [Ledzińska, 2006]. Z procesem uczenia się związane są liczne uwarunkowania, które prowadzą do zmian w zachowaniu, na podłożu indywidualnego doświadczenia [Włodarski, 1998]. Uczniowie przetwarzając informację rozwijają nowe, twórcze sposoby definiowania bodźca i wyboru odpowiednich reakcji [Pachociński, 2004]. Rys. 3. Powstanie nowej wiedzy wymaga uruchomienia procesów pamięci roboczej, która umożliwia rozwiązanie lub częściowe rozwiązanie problemu [Duch, 2007]. Rys. 3. Etapy procesu uczenia się zgodnie z założeniami kognitywizmu. (opracowanie własne) 82