Obsługa formatek

W większości zadań należy wpisać rozwiązanie w dostępne, wolne pola. Poniżej opisane są rodzaje pól i sposób, w jaki wprowadza się liczby.

Uwaga! Jeśli przesuniesz kursor nad pole edycyjne, to po chwili pojawi się podpowiedź opisująca znaki, jakie możesz w dane pole wpisać. Informacje o sposobie wprowadzania danych możesz uzyskać w każdym momencie w czasie rozwiązywania zadań, klikając przycisk przycisk Pomoc

Zwykłe pole edycyjne

Formatki

Formatka to pole, za pomocą którego wprowadzasz bardziej skomplikowane wyrażenia matematyczne takie jak: pierwiastki, ułamki, jednomiany, czy zbiory. Wybierając formatkę, ustalasz ogólną postać wyrażenia, a potem uzupełniasz puste pola wpisując liczby.

Uwaga! W opisach niektórych formatek występują sformułowania "lewy przycisk" i "prawy przycisk" myszy. Odpowiada to zwyczajowemu przypisaniu przycisku podstawowego i przycisku pomocniczego myszy komputerowej. Jednak osoby leworęczne mogą używać innych ustawień i mieć przypisany przycisk podstawowy do prawego klawisza myszy. Zatem nasze określenia należy rozumieć w następujący sposób:

Zasady wybierania rodzaju formatki

W niektórych zadaniach są pola edycyjne, do których musisz najpierw dobrać formatkę (typy formatek omówiono poniżej), np.

Uwaga! W pole ze znakiem zapytania nie możesz nic wpisać, dopóki nie wybierzesz dla pola formatki!

By dobrać do pola formatkę, kliknij pole ze znakiem zapytania tak, by ramka pola zmieniła kolor na czerwony: czerwona ramka

. Następnie kliknij formatkę, którą chcesz wybrać. Znak zapytania zniknie i pojawią się pola edycyjne. Teraz w puste pola możesz już wpisywać liczby.
Powtórz wybór formatki dla każdego pola ze znakiem zapytania.

Jeśli w zadaniu występowało tylko jedno pole:

i chcesz zmienić występującą w tym polu formatkę, to po prostu kliknij inną formatkę.

Jeśli w zadaniu było więcej pól ze znakiem zapytania, to kliknij pole, w którym chcesz zmienić formatkę tak, by ramka pola zmieniła kolor na czerwony. Możesz to zrobić klikając bezpośrednio ramkę pola kliknij RAMKĘ pola

. Formatkę pola z czerwoną ramką możesz zmienić klikając inną formatkę.

Formatka liczbowa

Podstawowa formatka, którą możesz spotkać w zadaniach to formatka liczbowa, np.

Formatka pierwiastkowa

Prócz zwykłej formatki liczbowej w niektórych zadaniach występuje także formatka pierwiastkowa, np.

pierwiastek dowolnego stopnia z liczby dziesiętnej,

pierwiastek kwadratowy z liczby dziesiętnej,

pierwiastek dowolnego stopnia z ułamka,

pierwiastek kwadratowy z ułamka.

Formatka niewymierna

Przy pomocy pola wyboru

można określić, czy wyrażenie ma zawierać mianownik. W przypadku wyboru liczby z mianownikiem zalecane jest, by liczbę przekształcić do postaci, która nie zawiera niewymierności w mianowniku. Pozostawienie liczby niewymiernej w mianowniku będzie zazwyczaj skutkowało utratą części punktów.

za pomocą tej formatki można zapisać np. liczby: 3+2√ 7 lub –5+4√ 2 itp.

za pomocą tej formatki można zapisać np. liczby: 9+√ 11 lub –20–√ 3 itp.

za pomocą tej formatki można zapisać np. liczby: 2√ 10 lub –4√ 6 itp.

formatka pierwiastkowa drugiego stopnia. Za pomocą tej formatki można zapisać np. liczby: √ 17 lub –√ 35 itp.

zwykła formatka całkowita. Za jej pomocą zapisujemy liczby całkowite (np. 3 lub 30 itp.).

Należy zwrócić uwagę, by wybrać formatkę najlepiej dopasowaną do danej liczby, np. liczbę 2–√ 15 wprowadzić przy pomocy formatki

, a nie przy pomocy formatki

w sposób 2–1√ 15 , a np. liczbę √ 8 zapisać przy pomocy formatki mieszanej

jako 2√ 2 .

W pola formatek niewymiernych nie możesz wpisywać liczb ujemnych. Do tego służą pola znaku znajdujące się przed miejscami na liczby. Znaki pomiędzy liczbami we wzorze zmieniasz klikając na pole znaku:

Formatka wykładnicza

W pewnych zadaniach w odpowiedzi może pojawić się liczba zawierająca potęgę, np.

za pomocą tej formatki zapiszesz liczbę, której podstawą jest liczba całkowita i która w wykładniku też ma liczbę całkowitą,

za pomocą tej formatki zapiszesz liczbę, której podstawą jest ułamek, a w wykładniku jest liczba całkowita,

za pomocą tej formatki zapiszesz liczbę, której podstawą jest liczba całkowita i która w wykładniku ma ułamek,

za pomocą tej formatki zapiszesz liczbę, która w podstawie i w wykładniku ma ułamek,

ułamek,

zwykła formatka całkowita. Za jej pomocą zapisujemy liczby całkowite.

Pamiętaj, żeby zawsze wybrać formatkę najlepiej dopasowaną do danej liczby!

Formatka logarytmiczna

W pewnych zadaniach w odpowiedzi może pojawić się liczba zawierająca potęgę, np.

formatka logarytmu o dowolnej podstawie z liczby całkowitej,

formatka logarytmu o dowolnej podstawie z liczby całkowitej przemnożona przez liczbę całkowitą,

formatka logarytmu o dowolnej podstawie z liczby całkowitej przemnożona przez ułamek,

formatka logarytmu o dowolnej podstawie z ułamka,

formatka logarytmu o dowolnej podstawie z ułamka przemnożona przez liczbę całkowitą,

formatka logarytmu o dowolnej podstawie z ułamka przemnożona przez ułamek,

ułamek,

zwykła formatka całkowita.

Pamiętaj, żeby zawsze wybrać formatkę najlepiej dopasowaną do danej liczby! W każdej formatce możesz wpisać podstawę logarytmu. W pola formatek logarytmicznych nie możesz wpisywać liczb ujemnych. Do tego służy pole znaku znajdujące się przed miejscem na liczbę. Znak we wzorze zmienisz klikając na pole znaku:

Formatka jednomianowa

Formatkę jednomianową wstawia się w puste pole

tak samo, jak pozostałe formatki — wszystko to zostało opisane powyżej.

Formatka zbioru

zbiór skończony. Domyślnie zbiór skończony składa się z jednego elementu: zbiór jednoelementowy . Możesz zwiększyć liczbę elementów zbioru przyciskiem po lewej stronie: zbiór dwuelementowy . Jednak liczba elementów zbioru skończonego jest w każdym zadaniu ograniczona. Zazwyczaj nie można utworzyć zbioru więcej niż 2- lub 3-elementowego.

przedział otwarty,

przedział domknięty,

przedziały otwarto-domknięte,

przedziały otwarte, jednostronnie nieskończone,

przedziały domknięte, jednostronnie nieskończone,

przedział obustronnie nieskończony, czyli zbiór wszystkich liczb rzeczywistych,

∅ — zbiór pusty — ustaw liczbę zbiorów na zero: .

Formatka nierówności

Zasada postępowania jest taka sama, jak w przypadku innych formatek — należy kliknąć pole ze znakiem zapytania czarna ramka

tak, by ramka pola zmieniła kolor na czerwony: czerwona ramka

. Do pola z czerwoną ramką możesz dobrać formatkę — rodzaj nierówności:

Jeśli chcesz zmienić rodzaj nierówności, kliknij pole, by jego ramka zmieniła kolor na czerwony, a następnie kliknij formatkę z inną nierównością.

Inne pola edycyjne

Wielomian

W rozwiązaniu niektórych zadaniach należy wpisać jednomian lub wielomian, np.

Jeśli w takim zadaniu trzeba również dobrać formatkę, przeczytaj najpierw o formatkach jednomianowych.

Jeśli zadanie tego wymaga, najpierw ustaw liczbę pól edycyjnych używając pola:

. Jeśli wybrałeś więcej niż jedno pole edycyjne, pomiędzy polami do zapisu jednomianów pojawią się pola znaku:

Znak na początku i pomiędzy składnikami wzoru zmienia się klikając pole znaku kursorem myszy.

Po najechaniu kursorem myszy na pole zmiennej, pole powiększy się, by łatwiej było zmieniać potęgę. Teraz przy każdym kliknięciu potęga zmienia się przyjmując wartości niezbędne do zapisu rozwiązania. Klikanie lewym klawiszem myszy zwiększa potęgę zmiennej, prawym — zmniejsza. Gdy pojawią się wszystkie dopuszczalne potęgi, zmienna znika, a przy następnym kliknięciu cykl zaczyna się od początku. Żądaną potęgę ustawisz klikając pole zmiennej odpowiednią liczbę razy.

Największe puste pola otoczone żółtą ramką, to miejsca na liczbę. By zapis rozwiązania był prawidłowy, należy oczywiście w te pola wpisać liczby.

Uwaga! Jeśli w rozwiązaniu ma znajdować się tylko zmienna stojąca po prawej stronie miejsca na liczbę, należy w pole wpisać 1, tzn.

Przeciągnij-i-upuść

Spotkasz się także z zadaniami, w których przy zapisie rozwiązania stosuje się metodę przeciągnij-i-upuść, np.

W takich zadaniach, w dolnym rzędzie znajdują się elementy, które należy ułożyć w odpowiedniej kolejności w górnym rzędzie.

By przenieść element z jednego miejsca w inne należy wykonać następujące czynności:

Przenieś obiekty występujące w zadaniu, tak by utworzyły one poprawne rozwiązanie. Każdy element możesz przenosić dowolną liczbę razy. Przesuwać możesz również elementy w górnym rzędzie.

Tautologia, wartość logiczna

W niektórych zadaniach musisz wyliczyć, czy podane wyrażenia są tautologiami lub podać wartość logiczną wyrażeń. Rozwiązanie wprowadzasz przy pomocy występujących w zadaniu przycisków.

Na początku przyciski zawierają znaki zapytania:

lub są nieaktywne:

. Wartość przycisku aktywnego

zmieniasz klikając przycisk myszką.

W przypadku zadań, w których musisz odpowiedzieć, czy dane wyrażenie jest tautologią, przycisk przyjmuje następujące wartości:

dane wyrażenie jest tautologią. Przyciski występujące w kolumnach zmiennych pozostaną nieaktywne .

dane wyrażenie nie jest tautologią. Przyciski występujące w kolumnach zmiennych uaktywnią się — powinieneś jeszcze podać wartości zmiennych, dla których dane wyrażenie jest fałszywe.

Gdy w rozwiązaniu masz podać wartość wyrażenia, na przycisku będzie można ustawić:

Każde kliknięcie myszką powoduje zmianę wartości przycisku. Przycisk można klikać dowolną liczbę razy.

Jeśli pewne przyciski pozostają nieaktywne znaczy to, że ustawienie ich wartości nie jest wymagane w rozwiązaniu zadania.

Pola pomocnicze

Wybór liczby pól edycyjnych

Są zadania, w których musisz zdecydować, za pomocą ilu pól zapisać rozwiązanie. Pojawia się wtedy pole pole wyboru ilości

. Naciskając przyciski po prawej możesz zwiększać lub zmniejszać liczbę pól:

Wybór typu rozwiązania

Rozwiązywanie niektórych zadań musisz zacząć od zaznaczenia typu rozwiązania, np.

Możesz wtedy kliknąć przycisk

i wybrać rodzaj rozwiązania, który odpowiada danemu zadaniu. Zauważ, że formatki występujące w zadaniu pozostają nieaktywne, dopóki nie wybierzesz odpowiedniego typu rozwiązania.

Jeśli wybrałeś rodzaj rozwiązania, w którym należy podać jego postać (najczęściej jest to "jedno rozwiązanie" lub "zbiór"), formatki stają się aktywne i możesz ich użyć. Następny krok, to wybór formatek i wprowadzenie w nie liczb.