Potrafisz już podać różnicę między podmiotem opodatkowania a przedmiotem opodatkowania. Wiesz już też, jak dokonuje się zmniejszenia wartości podatku, który należy zapłacić, jakie stosuje się stawki oraz
jakie formularze są potrzebne do rozliczeń. Nadszedł czas, by tę wiedzę sprawdzić w praktyce.
Rozliczenia podatku – kto ich dokonuje?
Z podatku można rozliczyć się samodzielnie, można też powierzyć to swojemu pracodawcy (płatnikowi). Aby skorzystać z tej drugiej możliwości, należy to zgłosić na piśmie (na formularzu
PIT-12) do pracodawcy do 10 stycznia następnego roku. Płatnik może rozliczyć pracownika z podatku jednak tylko wtedy, gdy pracownik ten uzyskał przychody tylko w tym jednym źródle. Ponadto osoba, za którą rozliczenie przygotuje
pracodawca, nie będzie mogła skorzystać z żadnych ulg, zwolnień czy wspólnego rozliczenia się z małżonkiem.
Wypełniamy PIT krok po kroku
Aby lepiej zobrazować, w jaki sposób wypełnia się formularz PIT, posłużymy się poniższym przykładem.
Agnieszka Zając mieszka w Krakowie, przy ul. Witosa 23 (Urząd Skarbowy Kraków-Podgórze), kod pocztowy 30-658. Ma 20 lat (urodziła się 4.12.1993 r.; jej PESEL to 93120445675) jest studentką pierwszego roku geografii na studiach
niestacjonarnych pierwszego stopnia na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. W 2012 r. uzyskała następujące przychody:
- z umowy-zlecenia: 7 794 zł, przy czym koszt uzyskania przychodu wyniósł 1 558,80 zł i pobrano zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 1 182 zł;
- z umowy o pracę: 20 944 zł, przy koszcie wynoszącym 667,50 zł i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy w wysokości 1 625 zł. Płatnik zapłacił też składki na ubezpieczenia społeczne w wysokości 2 850,97 zł i zdrowotne
wynoszące 1 390,66 zł.
Agnieszka co miesiąc płaci 53 zł za internet i chciałaby to odliczyć od podatku. Ponadto chciałaby przekazać 1% podatku na organizację pożytku publicznego zajmującą się dziećmi, np. Krakowską Fundację Dziecka Narodzonego (KRS:
0000046820).
Wybór zeznania
Bez względu na to, czy rozliczenie przygotowywane jest ręcznie, czy – elektronicznie, na początku powinno się wybrać właściwy formularz PIT oraz potrzebne załączniki. Przy rozliczeniu elektronicznym powinno
się najpierw zainstalować właściwe oprogramowanie, a przy rozliczeniu tradycyjnym należy ręcznie wypełnić formularz pobrany ze strony Ministerstwa Finansów lub otrzymany w urzędzie skarbowym. Wypełniając zeznanie elektronicznie, należy
ustawić profil podatnika, w którym należy wpisać swoje imię, nazwisko, PESEL oraz ewentualnie datę urodzenia i urząd skarbowy, któremu się podlega.
W związku z tym, że Agnieszka uzyskała przychody z umowy o pracę i umowy-zlecenia, powinna wybrać PIT-37. Natomiast do odliczenia internetu będzie jej konieczny załącznik PIT/O.
PESEL, NIP i rok osiągniętego dochodu
Przy ręcznym wypełnianiu zeznania pierwszym krokiem będzie wpisanie w odpowiednim miejscu numeru PESEL lub NIP i roku podatkowego. Numer NIP, czyli numer identyfikacji podatkowej, jest
dziesięciocyfrowym kodem, który służy do identyfikacji podatników w Polsce i jest nadawany na wniosek podatnika przez naczelnika danego urzędu skarbowego. Do niedawna NIP był nadawany wszystkim podatnikom, zarówno osobom fizycznym, jak i
przedsiębiorstwom czy instytucjom, lecz od 2011 r. osoby fizyczne używają jako identyfikatora numeru PESEL, a prowadzący działalność gospodarczą identyfikowani są przez NIP.
Przy wypełnianiu deklaracji w komputerze pola te wypełnią się automatycznie po wybraniu profilu podatnika i roku, za który będziemy się rozliczać.
Numer PESEL Agnieszki to 93120445675, a rok podatkowy to rok 2012.
Wybór sposobu opodatkowania oraz miejsca i celu składania zeznania
Wypełniając te rubryki ręcznie, powinniśmy wstawić krzyżyk we właściwe pola określające sposób opodatkowania oraz drukowanymi literami wpisać nazwę urzędu skarbowego, któremu podlegamy. Jeżeli składamy
zeznanie podatkowe za dany rok po raz pierwszy, musimy zaznaczyć cel: złożenie zeznania. Jeżeli poprawiamy swoje zeznanie, wówczas zaznaczamy pole: korekta.
Agnieszka wypełnia zeznanie ręcznie. Musi zaznaczyć w nim indywidualny sposób opodatkowania oraz wpisać nazwę urzędu skarbowego: Urząd Skarbowy Kraków-Podgórze. Gdyby wypełniała formularz w komputerze, wtedy dzięki temu, że w
ustawieniach profilu wskazałaby US, automatycznie wyświetlałby się on w pozycji 9. Agnieszka zaznacza też pole: złożenie zeznania.
Dane identyfikacyjne i aktualny adres zamieszkania
Kolejnym etapem jest wpisanie danych podatnika. Przy ręcznym wypełnianiu formularza należy wpisać informacje w rubryki od 11. do 23., natomiast w elektronicznym zeznaniu informacje w rubrykach od 11. do 14.
wypełniają się automatycznie, więc trzeba uzupełnić tylko pola od 15. do 23.
Agnieszka wypełnia ręcznie kolejne rubryki od 11 do 23.
Dochody z różnych źródeł przychodu
Następnie na podstawie PIT-11, który otrzymaliśmy od płatników (pracodawców), wypełniamy część C zeznania. Najpierw podajemy wartość osiągniętych przychodów wg ich źródeł, następnie koszty uzyskania
przychodów, a potem obliczamy dochód. Jeżeli z danego źródła przychodów uzyskaliśmy przychody u kilku pracodawców, np. mieliśmy kilka umów o dzieło u różnych pracodawców, wówczas należy te wartości przychodów, kosztów i dochodu zsumować.
W tej części zeznania wpisujemy też wartość zaliczek pobranych przez płatnika wg źródeł przychodów. Przy ręcznym wypełnianiu formularza powinniśmy podliczyć sumę wszystkich przychodów, kosztów, dochodu i zaliczek. Przy elektronicznym
zeznaniu te wartości automatycznie się sumują.
Agnieszka uzyskała przychody z tytułu umowy o pracę i umowy-zlecenia, więc we właściwych rubrykach (od 37. do 41. i od 45. do 49.) wpisuje odpowiednie wartości. Następnie sumuje je w rubrykach od 60. do 63.
Wypełnianie załącznika PIT/O
Zanim przystąpimy do wypełnienia części D w zeznaniu PIT-37, powinniśmy uzupełnić informacje w załączniku. Zatem przy ręcznym wypełnianiu formularza najpierw wpisujemy rok podatkowy i dane identyfikacyjne
podatnika, natomiast w wersji elektronicznej dane te wyświetlają się automatycznie. Następnie, po zapoznaniu się z warunkami interesujących nas ulg, wpisujemy w kolejnych częściach załącznika wartości odliczeń od dochodu, odliczeń od
podatku czy darowizny. Należy jednak pamiętać o tym, że jeśli chcemy skorzystać z ulg, powinniśmy mieć formalne potwierdzenie ponoszonych kosztów, np. faktury za internet i potwierdzenia dokonanych przelewów na ten cel czy potwierdzenie
z banku, że dokonaliśmy darowizny.
Agnieszka może skorzystać z ulgi internetowej, a ponieważ płaci miesięcznie za internet 53 zł, łączna kwota opłat wynosi 636 zł (w tym roku podatkowym istniała możliwość odliczenia kwoty maksymalnej 760 zł). Zatem tę sumę wpisuje w
załączniku w pozycji 19, a następnie w zeznaniu w pozycji 97 (w wersji elektronicznej automatycznie kwoty się przenoszą z załącznika do zeznania).
Odliczenia od dochodu
Kolejnym krokiem powinno być uzupełnienie wartości składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli takowe były nam pobierane z pensji. Informacje o nich również znajdziemy w PIT-11.
Następnie obliczamy wartość dochodu po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne (poz. 95) przez odjęcie od wartości dochodu (poz. 62) wartości tych składek (poz. 91). Kolejno uwzględniając odliczenia
zsumowane w części B załącznika PIT/O (poz. 97), w pozycji 103. obliczamy dochód po wszystkich odliczeniach.
Agnieszka uwzględniła jedynie wartość składek na ubezpieczenia społeczne oraz – jak już wspomniano – odliczenia kosztów internetu. Dlatego wypełnia tylko pozycje 91., 95., 97. i 103.
Obliczanie podatku
Następna część zeznania służy do obliczenia podatku, przy czym wartość podstawy opodatkowania wg skali podatkowej należy zaokrąglić do pełnych złotych.
Podstawą opodatkowania Agnieszki jest kwota z pozycji 104. zaokrąglona do pełnych złotych. Od tej kwoty Agnieszka obliczyła podatek, którego stawka wynosiła 18%, gdyż osiągnięta wysokość dochodów pozwala zastosować niższą stawkę.
Odliczenia od podatku
Kolejnym krokiem przy wypełnianiu formularza jest wypełnienie części F. Wskazujemy w niej, na podstawie załącznika, tj. PIT-11, wartości odliczeń od podatku.
Agnieszka wypełnia jedynie pozycje 108. i 114., gdyż zna wartość odliczeń wynikających z ponoszenia kosztów z tytułu składek na ubezpieczenia zdrowotne.
Obliczenie zobowiązania podatkowego
Kolejna część służy do swego rodzaju podsumowania dotychczasowych obliczeń. Zaokrąglając do pełnych złotych, obliczamy w niej różnicę między podatkiem należnym (podatkiem po odliczeniach, wartość z pozycji
114.) a wartością zaliczek, które zostały pobrane przez płatnika (zaliczki przekazane z pensji pracownika na konto urzędu skarbowego w ciągu roku). W pozycji 120. wpisujemy wartość obliczanej różnicy. Jeżeli jest ona ujemna, oznacza to,
że musimy zapłacić taką kwotę podatku do 30 kwietnia danego roku. Jeżeli wartość jest dodatnia, wpisujemy ją w pozycji 121., co oznacza że urząd skarbowy taka kwotę nam zwróci.
Po dokonanych obliczeniach różnicy Agnieszka otrzyma 609 zł zwrotu podatku.
1% podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP) i informacje uzupełniające
Formularz PIT-37 zawiera części I oraz J, których wypełnienie nie jest konieczne. Wypełniamy je, jeżeli chcemy wesprzeć wybraną organizację pożytku publicznego (lista takich organizacji znajduje się na
stronie Ministerstwa Finansów). W wersji elektronicznej zeznania wyświetla się ona po naciśnięciu widniejącego w tej części linku internetowego. Po wpisaniu do formularza numeru KRS wybranej organizacji, urząd skarbowy przeleje na jej
konto pieniądze (1% podatku należnego). W części J możemy wskazać konkretną osobę, która w ramach danej organizacji ma być obdarowana, oraz możemy wyrazić zgodę na przekazanie informacji o nas danej organizacji.
Agnieszka przekazała na rzecz wybranej organizacji 21,90 zł.
Informacje o załącznikach
W kolejnej części formularza PIT-37 zaznaczamy informację o liczbie poszczególnych załączników, które dołączamy do zeznania.
Agnieszka dołącza tylko jeden egzemplarz PIT/O.
Oświadczenie i podpis podatnika
Potwierdzeniem wszystkich informacji, które zawarliśmy w zeznaniu, jest nasz podpis, który składamy w części L. Jednocześnie potwierdzamy nim, że dane, które przekazaliśmy w zeznaniu, są zgodne z prawdą. W
wersji elektronicznej nie stosuje się podpisu ręcznego.
Złożenie zeznania podatkowego
Po wypełnieniu wszystkich części pozostało nam jedynie sprawdzenie wpisanych informacji (co w wersji elektronicznej możemy zrobić, naciskając tę funkcję na górze każdej strony) i złożenie zeznania wraz z
załącznikiem do urzędu skarbowego. Przy elektronicznym uzupełnianiu danych wystarczy w dolnej części ekranu nacisnąć komendę „dalej”, po czym – w nowym ekranie – uzupełnić dane autoryzujące nasze zeznanie. Formularz zostanie wysłany do
urzędu skarbowego.
Przykład wypełnionego zeznania podatkowego.
|
|
Ciekawostka z Polski |
|
Według raportu pt. Roczne zeznania podatkowe Polaków PIT 2012, sporządzonego przez KPMG, dla większości podatników wypełnianie formularza PIT nie stanowi problemu. Jednak tylko 1 na 3 Polaków samodzielnie wypełnia formularze, a pozostałe osoby korzystają z pomocy księgowych (51%), znajomych (45%) i osób z rodziny (38%). W 2013 r. 22% podatników zadeklarowało, że złożyło zeznanie podatkowe drogą internetową, zatem ponad 3 mln Polaków rozliczyło się z urzędem skarbowym elektronicznie. Natomiast prognozy Ministerstwa Finansów wskazywały, że będzie to 16–18% osób. |
|
|
Warto kliknąć i wiedzieć więcej |
|
[Strona Ministerstwa Finansów, z której można pobrać deklaracje; www.e-deklaracje.gov.pl] [Strona na temat podatków; http://www.pit.pl/] |
Ćwiczenia
1. Na podstawie poniższych danych samodzielnie wybierz i wypełnij deklarację podatkową.
Pan Tomasz Nowak (PESEL: 80100415469, zam. w Poznaniu, ul. Bukowska 56) jest osobą samotnie wychowującą 6
-letnią córkę Ewę. W 2012 r. osiągnął dochody z umowy o dzieło wynoszące: przychody wynosiły 45 980,00 zł, koszty wynosiły 8 735,00 zł, zaliczki pobrano na kwotę 2 931,00 zł.
Poza tym posiada faktury i potwierdzenia przelewu za
korzystnie z internetu na kwotę 860 zł. Chciałby przekazać 1% podatku jakiejś poznańskiej organizacji zajmującej się zwierzętami.
2. Wskaż zalety i wady rozliczania się przez internet.