Na poprzedniej lekcji była mowa o tym, jak zmieniała się ogólna orientacja przedsiębiorstw na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci i jaki wpływ na to miały przemiany zachodzące w gospodarce światowej. Teraz dowiesz się, jakie informacje dotyczące rynku są dla przedsiębiorstwa szczególnie ważne i w jaki sposób można je pozyskać.

Pozyskiwanie informacji o rynku

Pamiętasz zapewne, że przedsiębiorstwo funkcjonuje w pewnym otoczeniu. Wyróżnia się mikrootoczenie (otoczenie konkurencyjne, które tworzą klienci, dostawcy, konkurenci) i makrootoczenie (ekonomiczne, społeczne, demograficzne, kulturowe, prawno-polityczne, technologiczne, naturalne) [odsyłacz do 5.4]. Przedsiębiorstwo musi komunikować się ze swoim otoczeniem i reagować na zachodzące w nim zmiany. Z tego względu bardzo ważne jest dla niego stałe gromadzenie informacji o rynku. Informacje te możemy podzielić na 3 grupy:

• informacje ogólnokrajowe,
• informacje branżowe,
• dane dotyczące sprzedaży.

Ogólnokrajowe informacje na temat rynku

Są to ogólne informacje o bieżącej sytuacji społecznej i gospodarczej kraju, w którym jest zlokalizowane przedsiębiorstwo. Należą do nich np. wiadomości dotyczące bieżących problemów ekonomicznych, wydarzeń gospodarczych czy społecznych zarówno w kraju, jak i za granicą, a także zmian w przepisach prawnych. Dostarczają ich środki masowego przekazu (telewizja, radio, prasa), wpływające również na kreowanie nowych trendów.

Informacje branżowe

Należą do nich informacje na temat funkcjonowania poszczególnych gałęzi przemysłu i handlu. W Polsce wiarygodnym źródłem informacji branżowych są m.in. raporty sporządzane przez Główny Urząd Statystyczny. Istotnymi źródłami wiedzy na ten temat są również izby gospodarcze, towarzystwa gospodarcze czy urzędy administracji publicznej.

Informacje dotyczące sprzedaży

Przedsiębiorstwo w trakcie swojej działalności musi analizować informacje dotyczące własnej sprzedaży i gromadzić je w postaci bazy danych. Zdobywanie informacji o sprzedaży umożliwia zarówno kontrolę sytuacji panującej na rynku, jak i sprawdzenie, w jaki sposób są postrzegane oferowane przez przedsiębiorstwo produkty lub usługi. Szczególnie istotne są tu informacje dotyczące:

• wielkości sprzedaży – tygodniowej i miesięcznej,
• klientów – kim są, jaki mają gust i upodobania, kto należy do największych klientów,
• produktu lub usługi – które produkty lub usługi sprzedają się najlepiej, jakie są trendy w sprzedaży produktów lub usług,
• personelu sprzedającego – jakie wyniki sprzedaży osiągają poszczególni pracownicy (sprzedawcy).

Co warto wiedzieć o współpracownikach i konkurentach?

Analiza informacji dotyczących sprzedaży dostarcza przedsiębiorcy wiedzy m.in. na temat klientów jego przedsiębiorstwa. Istotne jest tu zadanie sobie pytania, jakie jeszcze podmioty znajdują się w otoczeniu przedsiębiorstwa. Są nimi z pewnością współpracownicy i konkurenci.

Rycina 6.8. Podmioty tworzące otoczenie przedsiębiorstwa.

Współpracownicy to firmy współpracujące z przedsiębiorstwem, np. dostarczające surowce do produkcji lub świadczące różnego typu usługi na rzecz przedsiębiorstwa. Informacje dotyczące współpracowników istotne dla przedsiębiorstwa to:

• jaka jest ich oferta produktowa lub usługowa,
• jakie są ceny oferowanych przez nich dóbr i usług,
• jakie są warunki dostawy lub świadczenia usług,
• czy wywiązują się w terminach z realizacją zamówień,
• czy są sumienni, rzetelni, a ich usługi lub towary odznaczają się wysoką jakością.

Konkurenci to przedsiębiorstwa współzawodniczące na rynku w pozyskiwaniu klientów i starające się przedstawić bardziej korzystną ofertę. Przedsiębiorstwo nie może ignorować konkurentów, a czas poświęcony na ich rozpoznanie nigdy nie jest czasem straconym. Przedsiębiorstwo powinno znać:

• liczbę konkurentów,
• ich lokalizację,
• ich wielkość,
• czas działania na rynku,
• ofertę produktową lub usługową,
• ceny oferowanych dóbr i usług,
• dostawców, z których usług korzystają.

	Ciekawostka ze świata
	Najnowszy projekt technologiczny Google związany jest z wysłaniem do stratosfery 50 balonów wyposażonych w nadajniki, które umożliwią płynne korzystanie z internetu. Realizację tego projektu zapoczątkowało pilotażowe działanie „Project Loon”, podjęte w Canterbury [http://www.smb.pl/index/page/id/187/alias/google_wysyla_ balony_z_wifi_do_stratosfery].

	Warto kliknąć i wiedzieć więcej
	[Rynek usług badawczych w Polsce; http://www.conquest.pl/556/rynek-uslug-badawczych-w-polsce-wywiad-z- prof-malgorzata-roszkiewicz]

Ćwiczenia

1.      Twój dobry znajomy chciałby otworzyć kiosk z warzywami w pobliżu miejsca Twojego zamieszkania. W związku z tym poprosił Cię o radę, czy przedsięwzięcie to się uda.

a)         Określ działania, które należy podjąć, by sprawdzić, czy uruchomienie tej działalności zakończy się sukcesem.

b)        Napisz, czy gdyby Twój znajomy zdecydował się na inny profil działalności, byłoby to bardziej opłacane. Podaj sposób, w jaki możesz to zbadać.