Pomysł na firmę i przygotowanie dobrego biznesplanu to podstawowe warunki, które należy spełnić, aby przedsiębiorstwo odniosło sukces. Następnie należy zarejestrować działalność gospodarczą, dzięki czemu przedsiębiorstwo zaczynie formalnie istnieć.
Po co rejestrować działalność gospodarczą?
Prowadzenie przedsiębiorstwa bez jego zarejestrowania jest niezgodne z prawem, a osoba prowadząca niezalegalizowaną działalność poniesie konsekwencje prawne. Nielegalnie działające firmy należą do tzw. szarej strefy. Jest to obszar gospodarki państwowej, w którym produkuje się i sprzedaje legalne w danym kraju towary i usługi, lecz dochody z tych działalności są ukrywane przed organami administracji państwowej. Nie należy mylić szarej strefy z czarnym rynkiem, gdzie dochodzi do obrotu towarami i usługami nielegalnymi (np. narkotykami czy kradzionymi telefonami komórkowymi).
Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w szarej strefie nie tylko jest nieetyczne i grozi konsekwencjami prawnymi, lecz także powoduje szereg innych konsekwencji. Osoba prowadząca niezarejestrowane przedsiębiorstwo nie odprowadza żadnych składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne, dzięki czemu ma w danym momencie więcej pieniędzy. Nie może jednak korzystać w pełni z publicznej opieki zdrowotnej i nie gromadzi pieniędzy na swoją przyszłą emeryturę. Nie może też m.in. legalnie wynająć lokalu, zawierać umów, ubezpieczyć swojego towaru i zatrudnić pracowników. Z tych właśnie względów każda działalność gospodarcza powinna być zarejestrowana.
Gdzie zarejestrować przedsiębiorstwo?
Przedsiębiorstwo w Polsce rejestruje się w jednym z dwóch rejestrów:
- Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS),
- Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
W Krajowym Rejestrze Sądowym rejestruje się wszystkie spółki handlowe: spółki jawne, partnerskie, komandytowe, komandytowo-akcyjne, akcyjne, z ograniczoną odpowiedzialnością, a także m.in. spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe czy przedsiębiorstwa zagraniczne. Natomiast w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej rejestruje się spółki cywilne oraz jednoosobowe działalności gospodarcze.
Jak już wiesz, najprostszą i jednocześnie najbardziej rozpowszechnioną w Polsce formą prowadzenia działalności są przedsiębiorstwa jednoosobowe (czyli prowadzone przez jedną osobę, która może zatrudnić dowolną liczbę pracowników). W 2011 r. zarejestrowano ich aż 37 tys. i stanowiły one ponad połowę nowo powstałych w tym roku firm. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że jeśli zdecydujesz się być przedsiębiorcą, to pierwsza działalność gospodarcza, jaką założysz, będzie właśnie firmą jednoosobową.
Jak zarejestrować przedsiębiorstwo jednoosobowe i spółkę cywilną?
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, w której należy zarejestrować jednoosobową działalność gospodarczą i spółkę cywilną, jest prowadzonym od 1 lipca 2011 r. spisem przedsiębiorców będących osobami fizycznymi i działających na terenie Polski. Istnieją dwa sposoby rejestracji firmy w CEIDG. Pierwszy z nich, tradycyjny, polega na wypełnieniu wniosku CEIDG-1 w formie papierowej i złożeniu go do urzędu gminy lub urzędu miasta. Drugi sposób, bardziej nowoczesny, to wypełnienie wniosku CEIDG-1 w internecie przy użyciu kreatora wniosku. Wypełniony wniosek można przesłać do urzędu gminy lub urzędu miasta również za pośrednictwem internetu lub wydrukować go i zanieść do urzędu osobiście.
Rycina 7.6. Strona internetowa CEIDG.
Osoba, która złożyła wniosek CEIDG-1, staje się przedsiębiorcą figurującym w bazie Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jeśli zakładana przez nią firma będzie spółką cywilną, należy pamiętać o tym, że każdy wspólnik musi się zarejestrować się osobno. Dzieje się tak, gdyż w spółce cywilnej każdy ze wspólników jest osobnym przedsiębiorcą. Przed przystąpieniem do wypełniania wniosku CEIDG-1 należy przygotować informacje o sobie i o zakładanym przez siebie przedsiębiorstwie. Potrzebne będą:
- dane osobowe i identyfikacyjne (m.in. data i miejsce urodzenia, adres zamieszkania, adres zameldowania, numer dowodu tożsamości, NIP, PESEL),
- najważniejsze informacje opisujące zakładane przedsiębiorstwo (m.in. nazwa przedsiębiorstwa, przedsiębiorcy, przewidywana liczba pracujących, przewidywana liczba zatrudnionych, rodzaj działalności gospodarczej wg PKD 2007 [odnośnik do 5.1], miejsce wykonywania działalności, planowana data rozpoczęcia działalności),
- nazwa właściwego dla miejsca prowadzenia działalności naczelnika urzędu skarbowego (z nim przedsiębiorca rozlicza się z podatku dochodowego od osób fizycznych),
- wybrana forma opłacania podatku dochodowego od osób fizycznych i forma wpłaty zaliczki na poczet tego podatku,
- adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej,
- dobrowolne, dodatkowe informacje (m.in. rachunek bankowy, pełnomocnictwa, inne załączniki do wniosku).
Uzupełniony wniosek CEIDG-1 staje się dokumentem dopiero wtedy, gdy jest podpisany. Jeśli przedsiębiorca zdecyduje się wypełnić go ręcznie lub stworzyć go przy pomocy internetowego kreatora i wydrukować, musi go podpisać własnoręcznie i złożyć w urzędzie gminy (miasta) w terminie do 7 dni od momentu wypełnienia. Jeśli jednak przedsiębiorca chce dokonać rejestracji wyłącznie przez internet, przed wysłaniem elektronicznego wniosku do urzędu musi zatwierdzić go podpisem elektronicznym (podpis taki można uzyskać w&npsp;wyspecjalizowanych firmach) lub skorzystać z profilu Zaufany ePUAP. Profil Zaufany ePUAP zakłada się na Elektronicznej Platformie Usług Administracji Publicznej, będącej systemem informatycznym stworzonym przez władze państwowe po to, by sprawy administracyjne można było prowadzić drogą internetową. Dzięki temu profilowi istnieje możliwość potwierdzania prawdziwości dokumentów bez własnoręcznego podpisywania ich. Po zarejestrowaniu w CEIDG przedsiębiorstwo zaczyna istnieć pod względem formalnym.
Wniosek CEIDG-1 jest jednocześnie zgłoszeniem do ZUS-u lub KRUS-u (Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego), urzędu statystycznego (o nadanie numeru REGON) i naczelnika urzędu skarbowego (o nadanie numeru NIP). Niestety, jego złożenie nie kończy jednak w praktyce procedury zakładania przedsiębiorstwa.
Rycina 7.7. Praktyczne uwagi przydatne przy wypełnianiu wniosku CEIDG‑1.
|
|
Ciekawostka ze świata |
|
Bill Gates, założyciel firmy komputerowej Microsoft, od wielu lat jest jednym z najbogatszych ludzi na świecie i jednocześnie jest uznawany za jednego z pionierów współczesnej informatyki. Niewiele osób jednak wie, że na długo przed nim jednym z najbardziej utalentowanych informatyków na świecie był Polak, Jacek Karpiński (1927–2010), który w połowie lat 60. XX w. stworzył komputer K-202, znacznie szybszy i mniejszy od ówczesnych komputerów IBM. Wizjonerstwo i bezkompromisowość konstruktora przerosły jednak władze socjalistyczne, które skutecznie uniemożliwiały Jackowi Karpińskiemu rozwój, a nawet doprowadziły do zwolnienia go z pracy. |
|
|
Ciekawostka z Polski |
|
Jedną z najbogatszych kobiet w Polsce jest dr Irena Eris, współwłaścicielka przedsiębiorstwa Laboratorium Kosmetyczne Dr Irena Eris Sp. z o.o. i jednocześnie dyrektor ds. badań i rozwoju. Dr Irena Eris ukończyła Akademię Medyczną w Warszawie, a następnie obroniła doktorat na berlińskim Uniwersytecie Humboldta. Początki jej przedsiębiorstwa były bardzo skromne, laboratorium zatrudniało tylko 2 osoby, pierwsze próbne partie kremów do twarzy powstawały w stalowym garnku, a ich dystrybucją zajmował się mąż Ireny Eris: rozwoził je małym fiatem. Dziś majątek dr Ireny Eris wraz z majątkiem jej męża jest szacowany na znacznie ponad 400 mln zł. |
|
|
Warto kliknąć i wiedzieć więcej |
|
[Kreator wniosku o wpis do CEIDG; https://prod.CEIDG.gov.pl/CEIDG.cms.engine/] [Strona WWW Ministerstwa Gospodarki z aktualnymi informacjami o procedurze zakładania działalności gospodarczej; http://www.mg.gov.pl/Wspieranie+przedsiebiorczosci/Dzialalnosc+gospodarcza+i+e-przedsiebiorczosc/Centralna+Ewidencja+i+Informacja+o+Dzialalnosci+Gospodarczej+ [Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej ePUAP; http://epuap. [Artykuł Drastycznie spada liczba nowych firm; http://biznes.newsweek.pl/drastycznie-spada-liczba-nowych-firm,86840,1,1.html] |
|
|
W zgodzie z prawem |
|
[Ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (DzU 2004, nr 173, poz. 1807); http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20041731807] |
Ćwiczenia
1. Na podstawie artykułu Drastycznie spada liczba nowych firm (link w Warto kliknąć i wiedzieć więcej) z „Newsweeka” określ, jak zmieniła się liczba nowo powstałych firm w Polsce roku 2011 w porównaniu z latami poprzedzającymi.
2. Czy zgadzasz się z zawartą w artykule opinią szefa Krajowej Izby Gospodarczej, że mimo wszystko rok 2011 należy uznać za dobry rok dla przedsiębiorczości? Uzasadnij swoją odpowiedź.