5.6. Projekt własnego przedsiębiorstwa

Skoro zastanawiasz się nad założeniem własnego przedsiębiorstwa, na samym początku musisz zadać sobie pytanie o cel tego rodzaju działania. Czy będzie się ono opłacało? Z jednej strony, zawsze wygodniej jest prowadzić własną działalność, ponieważ dzięki temu można realizować własne pomysły. Z drugiej strony, faktyczna opłacalność działalności gospodarczej, która przekłada się na zaspokojenie naszych oczekiwań względem podejmowanego przez nas działania, zawsze będzie związana z naszym zaangażowaniem, poświęceniem, pracowitością oraz wieloma czynnikami rynkowymi często zupełnie od nas niezależnymi.

Wizja i pomysł

Podstawą osiągnięcia sukcesu w każdej branży jest wizjonerstwo. Wizjonerzy, którzy odnieśli ogromny sukces, mimo że często prowadziła do tego bardzo trudna droga, to Steve Jobs, Bill Gates, Warren Buffet, Carlos Slim Helu czy Jan Kulczyk. Wizja stanowi wyobrażony obraz przyszłości podejmowanego przedsięwzięcia o szczegółowo zaplanowanej drodze do jego osiągnięcia, strategii oraz misji. Podstawą wizji jest początkowy pomysł [odsyłacz do 6.3]. Nie raz może wydawać się on niedorzeczny lub nieosiągalny. Wizjonerzy uparcie będą jednak dążyć do jego realizacji, często osiągną znacznie więcej, niż wcześniej założyli.

Decydując się na prowadzenie własnego przedsiębiorstwa, trzeba mieć także czas. Pomysł na biznes pojawia się często w niespodziewanych momentach. Jednak pomysłu nie da się zrealizować bez zainwestowania odpowiedniej ilości czasu. Zatem gdy ma się już pracę lub rodzinę, często trzeba odłożyć realizację na później – co jednak nie oznacza rezygnacji.

Aby skuteczniej zrealizować swój pomysł, warto go najpierw rozpisać, by potem o niczym nie zapomnieć. Najlepiej przy nakreślaniu całego schematu przedsięwzięcia rozłożyć cały projekt na kolejne etapy, a te – na jeszcze mniejsze części. Dla każdego czynnika wpływającego na nasze powodzenie warto jest znaleźć jak najwięcej zamienników, by w razie niemożliwości spełnienia któregokolwiek z nich łatwo można było znaleźć odpowiedni substytut. Oparcie swojego projektu na szczegółowym planowaniu ułatwia późniejszą realizację i sprawia, że nie jesteśmy zaskakiwani przez otoczenie.

Struktura planowania

Prowadzenie działalności gospodarczej, niezależnie od formy tej działalności, powinno być starannie zaplanowane. Gdy przygotowuje się plan, należy wziąć pod uwagę:

  • miejsce prowadzenia działalności,
  • czas jej prowadzenia (czy ma być to działanie ograniczone w czasie, sezonowe czy stałe),
  • osoby, z którymi zostanie nawiązana współpraca,
  • koszty związane z uruchomieniem przedsięwzięcia,
  • źródła finansowania,
  • bariery i ograniczenia formalnoprawne,
  • zyski i korzyści.

Każdemu z tych czynników powinniśmy przyporządkować odpowiednią wagę liczbową, a następnie ustalić, który czynnik ma największe znaczenie dla powodzenia całego przedsięwzięcia. Dzięki temu zabiegowi możemy następnie ocenić szanse powodzenia przeprowadzonego projektu i wpływ poszczególnych czynników na końcowy sukces lub porażkę. Wiedza ta pozwoli nam ulepszyć plan w trakcie prowadzenia działalności lub uniknąć popełnionych błędów w prowadzeniu następnej firmy.

Rycina 5.10. Przykładowy system planowania przy sporządzaniu projektu własnego przedsiębiorstwa.
[Źródło: Dane ze strony www.budujemyfirme.pl]

Meandry prawne

Przy planowaniu działalności gospodarczej zasadniczym elementem jest określenie formy prawnej, w jakiej będzie funkcjonowało nasze przedsiębiorstwo. Należy zatem rozważyć, czy lepiej będzie, jeżeli zdecydujemy się na działalność gospodarczą osoby fizycznej, czy też – na formę zbiorową w postaci spółki cywilnej lub spółki prawa handlowego.

W pierwszym wypadku musimy dobrać odpowiednią nazwę handlową, której integralnymi składnikami będą imię i nazwisko właściciela, a także dodatkowo dowolny slogan, logo lub znak towarowy wskazujący np. na przedmiot prowadzonej działalności. W drugim wypadku musimy pamiętać, że spółka cywilna jest umową dwóch przedsiębiorców, którzy umawiają się, że będą wspólnie dążyć do określonego celu. Nie stanowi ona jednak nowego podmiotu prawnego, ponieważ zakładający ją przedsiębiorcy pozostają odrębnymi podmiotami, które ponoszą wspólną odpowiedzialność za sprawy spółki cywilnej w zakresie określonym w umowie. Jeżeli ten stan przełożyć na grunt np. prawa podatkowego: to właśnie oba podmioty będą oddzielnie rozliczały podatek, a nie spółka. Spółka taka nie będzie też miała osobowości prawnej.

Wśród spółek prawa handlowego najpopularniejsze formy prowadzenia biznesu to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna. Wbrew nazwie, w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jej zarząd będzie w określonych przypadkach odpowiadał całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Oczywiście opłacalność wyboru pomiędzy spółką akcyjną a spółką z ograniczoną odpowiedzialnością będzie uzależniona od wielu czynników, w tym profilu danej działalności.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na konieczność uzyskania dla swojego przedsiębiorstwa numerów NIP i REGON dla celów danin publicznoprawnych. Bardzo istotną sprawą jest także właściwe oznaczenie przedsiębiorstwa i ochrona jego firmy oraz nazw handlowych, którymi przedsiębiorstwo się posługuje. W tym kontekście niezwykle ważna jest ochrona prawnoautorska oraz ochrona prawa własności przemysłowej, w tym przede wszystkim znaków towarowych. Gdy planujemy bowiem własną działalność gospodarczą, musimy wziąć pod uwagę, że często będziemy chcieli czymś się wyróżnić, sprawić, żeby za pomocą odpowiednich znaków czy grafiki potencjalnemu klientowi udało się zidentyfikować naszą firmę. Temu właśnie służą znaki towarowe, które należy zastrzec w Urzędzie Patentowym w Warszawie. Dzięki uzyskaniu prawa z takiej rejestracji nasze oznaczenie będzie chronione przed nieuprawnionym wykorzystywaniem go przez inny podmiot. Warto przy tym pamiętać, że w grę może jednocześnie wchodzić ochrona praw autorskich twórcy tego oznaczenia, ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa oraz ochrona zasad uczciwej konkurencji i ochrona znaków towarowych na gruncie własności przemysłowej.

Rycina 5.11. Funkcje spełniane przez znak towarowy.
[Źródło: strona prof. Wiesława Kotarby www.zti.com.pl]

Ciekawostka z Unii Europejskiej

Znak towarowy można zastrzec jako tzw. wspólnotowy znak towarowy, w OHIM (The Office of Harmonization for the Internal Market – Biuro Harmonizacji Rynku Wewnętrznego UE) w Alicante. Dzięki temu naszemu przedsiębiorstwu będzie przysługiwała jednolita ochrona na całym terytorium Unii Europejskiej.

Ciekawostka ze świata

Za najbogatszą kobietę świata, z majątkiem zdobytym samodzielnie, „Forbes” uznał w tym roku Hiszpankę Rosalię Mera, która razem z byłym mężem założyła sieć Zara. Do grona najbogatszych kobiet świata dołączyła w tym roku Tory Burch, projektantka kobiecych ubrań.

Warto kliknąć i wiedzieć więcej

[Strona Urzędu Patentowego RP; http://www.uprp.pl/wspolnotowe-znaki-towarowe/Lead05,639,1791,4,index,pl,text/]

[Informacja o tym, jak założyć własną firmę; http://franchising.pl/abc-firma/3043/zakladamy-wlasna-firme-procedury- krok-kroku/]

 

W zgodzie z prawem

[Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (DzU 1964 nr 16, poz. 93); http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet? id=WDU19640160093]

[Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (DzU 2000 nr 94, poz. 1037); http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet? id=WDU20000941037]

[Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (DzU 2001 nr 49, poz. 508); http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20010490508]

Ćwiczenia

1.      Korzystając z linków w tekście, wypisz po kolei czynności, które należy podjąć, aby założyć działalność gospodarczą (uwzględnij elementy planowania i wymagania prawne).

2.      Zaprojektuj znak towarowy chroniący wybrany przez Ciebie rodzaj działalności gospodarczej.