Założenie działalności gospodarczej oprócz rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowym Rejestrze Sądowym wymaga jeszcze przejścia przez kilka etapów. Należą do nich wizyty w banku, urzędzie skarbowym, Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych oraz firmie wyrabiającej pieczątki firmowe. W niektórych wypadkach należy zgłosić swoją działalność w Państwowej Inspekcji Pracy lub sanepidzie, a także uzyskać określoną koncesję i niezbędne zezwolenia.

Bank

W banku należy założyć konto firmowe. Za jego pośrednictwem dokonuje się bowiem wszelkich przelewów związanych z działalnością firmy: spłaca się zobowiązania, otrzymuje należności, dokonuje przelewów do urzędu skarbowego czy ZUS-u. Jeżeli zakładane przedsiębiorstwo jest spółką, bank do założenia konta firmowego wymagać będzie wzorów podpisów osób uprawnionych do korzystania z konta. Najlepiej więc, by przy jego zakładaniu obecni byli wszyscy wspólnicy.

Urząd skarbowy

Złożenie wniosku CEIDG-1 jest równoznaczne z powiadomieniem urzędu skarbowego o wybranej formie opodatkowania do rozliczeń z podatku dochodowego oraz złożeniem wniosku o nadanie numeru NIP. Ważnym obowiązkiem, który pozostał do spełnienia, jest zarejestrowanie się przedsiębiorcy jako płatnika podatku VAT. Aby tego dokonać, należy wypełnić wniosek na formularzu VAT-R i uiścić opłatę. Z obowiązku rejestracji jako płatnika podatku VAT zwolnieni są tylko nieliczni przedsiębiorcy. Korzyścią, jaka płynie z tej rejestracji dla przedsiębiorcy, jest późniejsza możliwość odliczania podatku VAT od kosztów zakupu.

Firma pieczątkarska

Kolejną instytucją, jaką należy odwiedzić, ale po otrzymaniu numerów NIP i REGON (REGON nadaje urząd statystyczny) jest firma zajmująca się wyrabianiem pieczątek. Na pieczątce firmowej muszą się znaleźć następujące dane:

• nazwa firmy,
• adres siedziby firmy,
• telefony kontaktowe,
• numer REGON,
• numer NIP.

Pieczątką firmową przedsiębiorca posługuje się przy potwierdzaniu wszelkich dokumentów firmowych. Należy jednak pamiętać, że oprócz pieczątki na dokumencie musi znaleźć się podpis przedsiębiorcy. Bez niego dokument jest nieważny.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych

Pomimo częściowego zgłoszenia do ZUS-u, dokonanego przez złożenie wniosku CEIDG-1, do instytucji tej przedsiębiorca musi się jeszcze zgłosić jako płatnik składek na ubezpieczenie społeczne za siebie oraz swoich pracowników. W tym celu powinien złożyć jeden z formularzy zgłoszeniowych: ZFA, ZUA lub ZZA, przy czym wybór formularza zależy od konkretnej sytuacji przedsiębiorcy i jego pracowników. Formularze należy pobrać ze strony internetowej ZUS-u, a następnie złożyć, dołączając kopię decyzji o nadaniu numerów NIP i REGON. Od tej pory comiesięcznie, do 10. dnia kolejnego miesiąca, przedsiębiorca musi przelewać na konto ZUS-u składki na rzecz ubezpieczenia społecznego, na podstawie wypełnionej deklaracji ZUS-DRA lub ZUS-RSA.

PIP, sanepid i inne instytucje

W zależności od rodzaju i charakteru planowanej działalności gospodarczej potrzebne może być również zgłoszenie się do kilku innych instytucji. Jeżeli planuje się zatrudnienie pracowników, należy złożyć do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) w formie tradycyjnej lub internetowej Kartę zgłoszenia pracodawcy. Zgłoszenia do PIP-u dokonuje się obecnie elektronicznie do 30 dni od daty rozpoczęcia działalności gospodarczej: trzeba wypełnić e-formularz, który można znaleźć na stronach internetowych PIP, a następnie wysłać go do odpowiedniego terytorialnie inspektoratu pracy. Po weryfikacji wniosku PIP nadaje pracodawcy numer identyfikacyjny w PIP.

Jeżeli zakładana działalność będzie miała związek z produkcją lub sprzedażą żywności, należy złożyć wniosek o odbiór lokalu, w którym będzie ona wykonywana. Wniosek ten składa się do sanepidu, czyli wojewódzkiej lub powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej. Jest to instytucja odpowiedzialna za kontrolowanie zachowania higieny w określonych prawem zakładach pracy. Pełne, aktualne wykazy działalności, których prowadzenie jest związane z koniecznością uzyskania zezwolenia sanepidu, można znaleźć na stronach internetowych stacji.

Sanepid ma prawo kontrolować przedsiębiorstwa pod względem przestrzegania przepisów związanych z higieną pracy i karać je mandatami w razie nieprawidłowości. Jeżeli nieprawidłowości te będą rażące i będą zagrażać życiu oraz zdrowiu klientów, sanepid może nawet wstrzymać działalność przedsiębiorstwa do czasu poprawy warunków.

Niektóre przedsiębiorstwa do swojego funkcjonowania muszą uzyskać określone koncesje lub zezwolenia. Koncesje dotyczą działalności prowadzonych na dużą skalę, takich jak działalność radiowa i telewizyjna, przewozy lotnicze, wydobycie ropy i gazu czy obrót energią. Przykładem działalności objętej obowiązkiem posiadania zezwolenia jest sprzedaż napojów alkoholowych, co jest ważne, gdy planuje się otworzyć np. sklep, restaurację lub hotel.

Rycina 7.8. Etapy zakładania działalności gospodarczej.

Rycina 7.9. Koniunktura gospodarcza w Polsce w latach 2003–2013. Krach na Giełdzie Papierów Wartościowych na Wall Street 15 września 2008 r. jest uważany za symboliczny początek kryzysu finansowego na świecie. Kryzys spowodował kłopoty finansowe wielu przedsiębiorstw, a jego skutki odczuwalne są obecnie również w Polsce. Przed założeniem działalności gospodarczej warto więc nie tylko przeanalizować rynek lokalny, lecz także zorientować się w koniunkturze dla danej branży w Polsce. Aktualne i rzetelne informacje o sytuacji gospodarczej poszczególnych branż znajdziesz na stronach Głównego Urzędu Statystycznego.
[Źródło: Główny Urząd Statystyczny, Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej Polski w kwietniu 2013 r., http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/POZ_gus_Konferencja_prasowa_29_maja_2013.pdf]

Ciekawostka ze świata

Powszechnie panuje opinia, że warunkiem powodzenia przedsięwzięcia jest kapitał właściciela. Jest to czynnik ważny, lecz okazuje się, że nie najważniejszy. Najlepszym przykładem są gwiazdy show biznesu (np. Jay- Z, Bono, Britney Spears, Kevin Costner czy Kim Basinger), które chociaż posiadają ogromny kapitał, prowadzą bardzo różne działalności gospodarcze – sieci sklepów, restauracji – czy mają własne linie kosmetyków lub ubrań. Pomimo ogromnych nakładów działalności te nie zawsze jednak odnoszą sukces. Aby się o tym przekonać, przeczytaj artykuł Nieudane biznesy gwiazd. [http://biznes.pl/wiadomosci/swiat/nieudane-biznesy-gwiazd,5074748,11705823,foto-detal.html].

Warto kliknąć i wiedzieć więcej

[Artykuł pt. Singapur czy Białoruś? Gdzie najlepiej założyć firmę?; http://www.bankier.pl/wiadomosc/Singapur-czy-Bialorus-Gdzie-najlepiej-zalozyc-firme-2186636.html] [Prezentacja multimedialna pt. Informacja o sytuacji społeczno- gospodarczej Polski w kwietniu 2013 r. http://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/ POZ_gus_Konferencja_prasowa_29_maja_2013.pdf] [Film animowany pt. Działalność gospodarcza; http://www.nbportal.pl/ pl/np/animacje/filmy_animowane/rynki/dzialalnosc_gospodarcza]

Ćwiczenia

1.      Przeczytaj artykuł Nieudane biznesy gwiazd (link w Warto kliknąć i wiedzieć więcej), a następnie wskaż, jakie były przyczyny niepowodzenia opisanych w nim przedsięwzięć. Wynotuj 5 pozafinansowych czynników, które Twoim zdaniem mogą przyczynić się do sukcesu przedsiębiorstwa.

2.      Obejrzyj film animowany Działalność gospodarcza (link w Warto kliknąć i wiedzieć więcej), po czym wynotuj, jakie ułatwienia nastąpiły w procedurze zakładania działalności gospodarczej od momentu jego nakręcenia.