6.12. Prezentacja projektu

Efektem końcowym każdego dobrze opracowanego projektu powinno być wystąpienie ilustrowane poprawnie skonstruowaną, interesującą i estetyczną prezentacją. Zapewne nie raz w ramach lekcji w szkole lub innych

zajęć zdarzyło Ci się oglądać prezentację na jakiś temat. Czasem udało Ci się poznać w ten sposób wiele interesujących faktów. Były jednak i takie prezentacje, które z pozoru dotyczyły ciekawej tematyki, jednak później okazywały się

nużące. Jak w takim razie przygotować dobrą prezentację? Na co zwrócić szczególną uwagę, by słuchacze z zaciekawieniem Cię słuchali, a później pogratulowali Ci interesującego wystąpienia?

Przygotowywanie do stworzenia prezentacji

Pierwszym etapem pracy nad prezentacją powinno być ustalenie następujących zagadnień:

  • Kto będzie odbiorcą prezentacji? Czy będą to uczniowie, nauczyciele, osoby nieznające danego tematu czy też specjaliści w danej dziedzinie? Poziom i sposób prezentowania określonego zagadnienia powinien być dostosowany do

    oczekiwań odbiorców.

  • W jaki sposób prezentacja będzie przedstawiana? Może to być np. prezentacja multimedialna z wykorzystaniem komputera i projektora, prezentacja z wykorzystaniem tablicy i kolorowych flamastrów czy prezentacja uzupełniona

    doświadczeniem lub inscenizacją.

  • Jakie informacje chcemy przekazać? Czy temat zostanie omówiony w sposób ogólny czy bardziej szczegółowo?

Poniżej przedstawiono informacje dotyczące prezentacji multimedialnej, którą można przygotować np. w programie PowerPoint lub korzystając z aplikacji internetowej Prezi.

Elementy prezentacji

Każda prezentacja multimedialna, niezależnie od zawartych w niej treści, powinna być zbudowana w podobny sposób i zawierać następujące części:

  • slajd tytułowy – powinien on przypominać okładkę książki i zawierać tytuł prezentacji oraz imię i nazwisko jej autora. Można na nim zamieścić również miejsce i datę, czyli gdzie i kiedy prezentacja została przygotowana. Jest

    to jedyny slajd, którego tło i budowa może być inna od pozostałych.

  • slajd informujący o celu wystąpienia – na tym slajdzie powinien być opisany w kilku słowach problem, który będzie omawiany w dalszej części wystąpienia.
  • slajd zawierający plan wystąpienia – powinny się na nim znaleźć punkty z informacją o przebiegu wystąpienia. Planu nie przygotowuje się, jeśli prezentacja będzie trwać krótko (np. kilkanaście minut).
  • slajdy dotyczące właściwej treści wystąpienia – powinny one zawierać krótkie opisy najważniejszych zagadnień i problemów, które będą omówione podczas prezentacji (Uwaga: nie umieszcza się na nich całego wystąpienia). Poza

    tekstem mogą się na nich znaleźć również wykresy, tabele czy fotografie, a także animacje.

  • slajd podsumowujący – na slajdzie tym należy umieścić wnioski końcowe, względnie najważniejsze informacje, które warto zapamiętać.
  • slajd końcowy – należy na nim podać źródła, z których się korzystało, nazwiska osób, które pomagały przy przygotowaniu wystąpienia i dane kontaktowe prelegenta.

Rycina 6.16. Elementy prezentacji.
[Źródło: M.P. Sadowski, Doskonała prezentacja. Sztuka skutecznego przekazu, Helion-Onepress, Gliwice 2008, s. 7]

Zasady przygotowywania prezentacji

Wiesz już, z jakich części powinna składać się prezentacja. Poniżej znajdziesz najważniejsze zasady jej przygotowania:

  • Treści powinny być prezentowane w sposób prostoty, jasny i czytelny.
  • Liczba informacji na jednym slajdzie powinna być ograniczona.
  • Najistotniejsze informacje można uwydatnić, używając pogrubionej czcionki lub zwiększając czcionkę.
  • Każdy slajd, z wyjątkiem slajdów zawierających duży rysunek, schemat lub ilustrację, powinien być opatrzony tytułem.
  • Najistotniejsze informacje powinny znaleźć się zawsze w lewym górnym rogu slajdu.
  • Treść slajdów musi być spójna z wystąpieniem.

Czcionka i kolorystyka

Przy opracowaniu prezentacji bardzo ważna jest jej spójność graficzna – jednolity wzór tła, szablon oraz czcionka dla całej prezentacji.

Kolorystyka stosowana w prezentacji powinna z harmonizować z treścią, a nie nad nią dominować. Należy również pamiętać, że poszczególne kolory kojarzą się z określonymi sytuacjami, wartościami i

stanami. Odpowiednie wykorzystanie koloru w prezentacji może podkreślić zawarte w niej informacje. W tabeli 6.9 przedstawiono wybrane kolory i sposób ich interpretowania.

Kolor

Sposób interpretowania

niebieski

informacja; prawda, dostojeństwo, władza, chłód, melancholia, ciężkość, woda, niebo, spokój, zaufanie, czystość, lojalność, profesjonalizm, sukces

brązowy

ziemia, prostota, ciepło

fioletowy

bogactwo, królewskość, wyrafinowanie, inteligencja, sprawiedliwość, luksus, fantazja, sen, król

różowy

słodkość, niewinność, młodość, kobiecość

czerwony

niebezpieczeństwo; nagłość, namiętność, gorączka, miłość, krew, władza, siła; w małych ilościach stymuluje do działania; pobudza apetyt

pomarańczowy

ostrzeżenie; komfort, kreatywność, zabawa, dostępność

żółty

ostrożność; słońce, szczęście, złoto, zachwyt, ciepło, żywość

zielony

bezpieczeństwo; natura, zdrowie, wesołość, środowisko naturalne, pieniądze, roślinność, nadzieja, życie, wzrost, szczęście, harmonia

biały

czystość, nieskalanie, pokój, zimny, małżeństwo, niewinność,

estetyczność, jasność, pustka

szary

nowoczesność, neutralność, rezerwa

czarny

siła, moc, elegancja, magia, zagadka, noc

Tabela 6.8. Skojarzenia związane z kolorami.
[Źródło: M.P. Sadowski, Doskonała prezentacja. Sztuka skutecznego przekazu, Helion-Onepress, Gliwice 2008, s. 12]

W prezentacji nie powinno się stosować zbyt wielu kolorów. Najlepiej jest stosować jeden wybrany kolor w różnych odcieniach z nielicznymi wyróżnikami w innym kolorze. Przyjmuje się, że w prezentacji powinno

się stosować maksymalnie od 4 do 5 kolorów i 1 lub 2 kroje czcionki. Bardzo ważny jest również właściwy dobór rozmiaru czcionki – najlepszy rozmiar to od 24 do 28 punktów (minimalny – 18 punktów). Dzięki temu informacje zawarte w

prezentacji będą czytelne. Zazwyczaj zaleca się stosowanie czcionek takich jak: Arial, Times New Roman, Georgia, Verdana.

Wykresy, tabele, animacje

Każdy człowiek przyswaja treści w inny sposób, dlatego bardzo ważne jest uzupełnienie prezentacji o wykresy, zdjęcia, animacje czy dźwięk. Należy przy tym pamiętać, że:

  • wykresy i tabele powinny być przedstawione w sposób zrozumiały i czytelny,
  • wykresy powinny być uzupełnione krótką legendą,
  • na jednym slajdzie nie powinno się zamieszczać więcej niż 6 wykresów,
  • animacja powinna być stosowana z umiarem tak, by nie odwracać uwagi od zasadniczej treści.

Prawa autorskie

Przygotowując prezentację, bardzo często korzystamy z wykresów, tabel czy analiz opracowanych przez inne osoby. Nie można podawać ich jako swoich, dlatego trzeba je zawsze odpowiednio podpisać. Podpis

powinien zawierać: nazwisko autora, tytuły publikacji, z której zaczerpnięty jest materiał (jeżeli publikacja znajduje się w zbiorze, należy podać tytuł tego zbioru i nazwisko redaktora), nazwę wydawnictwa, miejsce i rok wydania oraz

numery stron, na których odnaleźć można wykorzystany materiał. Informację tę można zamieścić pod każdym materiałem zaczerpniętym z innej pracy lub na oddzielnym slajdzie w postaci bibliografii.

Korzystanie z cudzego dzieła w przygotowywaniu prezentacji reguluje Ustawa z 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Mowa ciała

Istnieje wiele zawodów, w których mowa ciała [odsyłacz do 1.4] jest wykorzystywana w celu wywołania u odbiorców określonych reakcji, uczuć czy emocji. Przykładem są aktorzy, politycy czy dziennikarze. Mowa

ciała może się okazać bardzo pomocna również w trakcie wystąpienia podsumowującego realizowany projekt. W trakcie przygotowań do niego należy zwrócić szczególną uwagę na to, by:

  • ubiór i fryzura były dostosowane do sytuacji. Nie powinny one odciągać uwagi słuchaczy od tematu wystąpienia.
  • wychodząc na scenę, uśmiechać się do publiczności, zachowywać się pewnie i spokojnie.
  • zachowywać powagę podczas reszty wystąpienia tak, by publiczność potraktowała je poważnie.
  • nie wykonywać ruchów świadczących o zdenerwowaniu (np. nie poprawiać włosów, nie wychylać się ze sceny, nie pochylać się nad tablicą).
  • nie wskazywać palcem w kierunku publiczności, gdyż może to być odebrane jako przejaw niechęci. Pokazując coś, należy używać otwartych dłoni i zataczać nimi szerokie łuki. Nie można jednak zbyt dużo gestykulować, aby tym samym nie

    odwracać uwagi widzów od tematu wystąpienia.

  • utrzymywać kontakt wzrokowy z całą publicznością. Nie powinno się patrzeć tylko na jedną osobę.
  • nie chodzić zbyt często po sali, ponieważ wtedy publiczność zaczyna obserwować zachowanie prelegenta, przez co nie skupia się na jego wystąpienie. Po sali można się przejść od czasu do czasu, aby urozmaicić wystąpienie i podkreślić

    jakąś wypowiedź.

  • poruszać czasem głową w geście potwierdzenia lub zaprzeczenia jakiejś kwestii. Można też używać mimiki, by podkreślić jakąś informację.
  • kontrolować głos. W czasie wystąpienia należy mówić powoli i wyraźnie. Można czasem zmienić barwę głosu, mówić głośniej lub ciszej, stosować pauzy lub zamilknąć na chwilę. Wszystkie te zabiegi zróżnicują wypowiedź i spowodują, że

    będzie ona bardziej wyrazista dla słuchaczy.

Sformułowania pomocne w czasie wystąpienia

W tabeli 6.10. podano sformułowania, które mogą okazać się pomocne w przygotowywaniu wystąpienia. Uporządkowano je zależnie od sytuacji, w jakich mogą być one wykorzystane.

Funkcja

Przykładowe sformułowania

Przywitanie publiczności

Dzień dobry Państwu!

Panie i Panowie!

Wprowadzenie do tematu

Celem mojej prezentacji jest…

Pragnę powiedzieć Państwu o…

Zacznijmy od…

Na samym początku…

Po pierwsze…

Zaczynając od…

Informacje o zasadach zadawania pytań

Na wszystkie pytania odpowiem po zakończeniu prezentacji.

Jeśli nasuną się Państwu jakieś pytania w czasie prezentacji, proszę…

W razie jakichkolwiek wątpliwości proszę zadawać pytania.

W czasie ostatnich dziesięciu minut mojego wystąpienia będę odpowiadać na Państwa pytania.

Zakończenie jednego tematu

Tyle na temat…

Zobaczyliśmy…

To wszystko, co chciałam/łem powiedzieć na temat…

Rozpoczęcie kolejnego zagadnienia

Teraz przejdźmy do…

Pozwolą Państwo, że przejdę do…

Następnie…

Zobaczmy teraz…

Analiza określonego problemu

Gdzie to nas zaprowadziło?

Co to dla nas oznacza?

Przypatrzmy się bliżej temu problemowi.

Aby wytłumaczyć tę sytuację, …

Podawanie przykładów

Dobrym przykładem może tu być…

Można to zilustrować w następujący sposób…

Można to przedstawić następująco…

Podsumowanie i zakończenie

Kończąc,…

Jako konkluzję można tu…

Podsumowując,…

Pozwólcie, że na koniec powtórzę …

Podziękowanie

Kończąc, pragnę podziękować…

Dziękuję za uwagę…

Zaproszenie do zadawania pytań

Teraz odpowiem na Państwa pytania.

Czy są jakieś pytania?

Czy mają Państwo jakieś pytania?

Tabela 6.9. Sformułowania pomocne w czasie wystąpienia.
[Źródło: P. Sygnowski, Jak pisać i tworzyć prezentacje, ZłoteMyśli.pl; http://www.slideshare.net/Halik990/jak-pisac-i-tworzyc-prezentacje-2660108]

Ciekawostka z Polski

Spokojnie, to tylko ekonomia to dwudziestoodcinkowy film, w którym w prosty sposób jest przekazywana podstawowa wiedza z ekonomii. Oglądając go, zwróć uwagę, jak znani polscy aktorzy, m.in. Tomasz Karolak, Jolanta Fraszyńska i Wojciech Pokora, przedstawiają sytuacje z dnia codziennego i w jak przystępny sposób wyjaśniają procesy rządzące np. giełdą czy rynkami finansowymi. Odpowiednia mowa ciała oraz właściwe dobrana wypowiedź umożliwiają proste i przystępne przedstawienie dość trudnych zagadnień ekonomicznych.
[http://www.nbportal.pl/pl/np/artykuly/nbportal-poleca/spokojnie_to_tylko_ekonomia]

Ciekawostka z Polski

Na Portalu Edukacji Ekonomicznej NBP odnaleźć można serię multimedialnych prezentacji i filmów animowanych, w których w prosty i przyjemny sposób jest przekazywana wiedza z ekonomii, marketingu, czy bankowości.

Uwagę zwraca w nich przede wszystkim to, jak przy wykorzystaniu prostej grafiki, w zabawny, ale jednocześnie wiarygodny sposób, przedstawiono informacje związane z inflacją i wzrostem gospodarczym, bezrobociem i długiem publicznym.
[http://www.nbportal.pl/pl/np/animacje]

Warto kliknąć i wiedzieć więcej

[Jak przygotować się do prezentacji; http://etykieta-w-biznesie.wieszjak.pl/narady-i
-spotkania/208456,2,Jak-przygotowac-sie-do-prezentacji.html
]

[20 porad jak przygotować atrakcyjne prezentacje w PowerPoincie; http://www.pcworld.pl/news/354794/20.porad.jak.przygotowac.
atrakcyjne.prezentacje.w.PowerPoincie.html
]

[Jak przygotować prezentację; http://marekscibior.pl/index.php/2013/05/jak-przygotowac-
prezentacje-badz-jak-johh-malkovich/
]

[PREZI – nietypowe prezentacje; http://prezi.com/in21ke3m2-03/prezi/]

W zgodzie z prawem

[Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (DzU 1994 nr 5, poz. 83); http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19940240083]

Ćwiczenia

1.      Zapoznaj się z aplikacją Prezi i przygotuj dowolną prezentację z jej wykorzystaniem. Szczegółowych informacji na temat aplikacji szukaj na stronie: http://prezi.com/in21ke3m2-03/prezi/.

2.      Poszukaj w Ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych informacji dotyczących wykorzystania obcych źródeł w prezentacji.

3.      Podaj, jakie kolory powinny być przede wszystkim wykorzystywane w prezentacjach, a których należy unikać. Uzasadnij swoją odpowiedź.

4.      Wyjaśnij, jakich gestów i zachowań należy szczególnie unikać w trakcie publicznego wystąpienia i dlaczego.